آیا سازمان من خلاق است؟

در دنیای امروز که رقبای زیادی دارید، به این فکر کرده اید چگونه می توانید متفاوت باشید؟ یکی از راه هایی که سبب تفاوت شما با رقبایتان می شود خلاقیت است. در این مقاله مدیرسام به شما کمک می کنیم که با چگونگی استفاده از خلاقیت در سازمان آشنا شوید. در این راستا، مفهوم خلاقیت در سازمان را برای شما با تفصیل بیشتری شرح می دهیم.

آنچه در این مقاله خواهیم خواند:

– مفهوم خلاقیت

– ویژگی های افراد خلاق

– عوامل مؤثر بر خلاقیت

– خلاقیت سازمانی

– ویژگی های سازمان خلاق

مفهوم خلاقیت

خلاقیت به این معناست که ایده های جدید و تخیلی را به واقعیت تبدیل کنیم. قاعدتاً خلاقیت منجر به نوآوری و نوآوری موجب موفقیت سازمان می شود. مطالعات نشان می دهد هر گاه توان تولید ایده های جدید در شما ایجاد شد به درجه ی بالایی از خلاقیت دست پیدا کرده اید. خلاقیت شامل دو فرآیند اصلی تفکر و تولید می باشد. متخصصان سازمان خلاقیت را این گونه بیان می کنند: خلاقیت یعنی ارائه فکر و روش جدید که علاوه بر تحقق سریع تر اهداف سازمان باعث بهبود عملکرد سازمان نیز می شود.

ویژگی های افراد خلاق

مطالعات نشان می دهد افراد خلاق از ویژگی هایی برخوردار هستند که همین ویژگی ها باعث می شود آنها در سطح بالایی از سازمان قرار گیرند و از سایر افراد سازمان متمایز شوند. برخی از ویژگی های افراد خلاق را با هم مرور می کنیم:

1. خصلت هایی که ذهن خلاق دارد.

2. نکته سنج بودن و توجه به جزئیات.

3. مثبت نگر بودن و امید به آینده.

4. خود باوری و اعتماد به نفس.

5. روحیه قوی برای مواجه شدن با مسائل و مشکلات.

6. توانمند بودن به فعالیت های مختلف و مسئولیت پذیری بالا.

عوامل مؤثر بر خلاقیت

عوامل مؤثر بر خلاقیت شامل دو دسته است و هر دسته شامل مواردی است که با هم مرور می کنیم:

1) عوامل بیرونی
2) عوامل درونی

متخصصان عوامل بیرونی و درونی را به شش گروه طبقه می کنند که عبارتند از:

عوامل بیرونی: 1- آزادی 2- منابع در دسترس 3- محیط مناسب 4- زمان کافی 5- فشار (در بعضی جاها فشار می تواند محرکی برای خلاقیت باشد) 6-طرح برنامه ریزی مناسب.

عوامل درونی: 1- خصوصیت های فردی 2- خودانگیزی 3- توانایی های شناختی 4- علاقه به ریسک پذیری 5- مهارت خاص در رشته 6- تجارب متفاوت.

خلاقیت سازمانی

خلاقیت سازمانی یعنی توانایی سازمان در ایجاد ایده های جدید. مطالعات نشان می دهد هنگامی که خلاقیت در سازمان‌ها افزایش می یابد می‌تواند کمیت و کیفیت خدمات را ارتقا دهد، هزینه‌ها را کاهش دهد، همچنین از اتلاف منابع جلوگیری کند. این عوامل علاوه بر اینکه کارآیی، اثربخشی و بهره‌وری را افزایش می دهد باعث ایجاد انگیزش در کارکنان می شود. یکی از عوامل مهم پیشرفت سازمان‌ها خلاقیت سازمانی است. شرکت‌هایی که در طول دوره‌های طولانی پیشرفت کرده‌اند، آن‌هایی هستند که بیشترین خلاقیت سازمانی و رهبری درست را داشته‌اند.

ویژگی های سازمان خلاق

سازمان‌های خلاق علاوه بر اینکه از کارهای دیگر شرکت‌ها تقلید نمی‌کنند، بلکه آن‌ها ممکن است که از ایده‌های نوآورانه‌ دیگران برای پیشرفت و رسیدن به هدف خود استفاده کنند. متخصصان بازاریابی بر این باورند هنگامی که خلاقیت پرورش پیدا کند می تواند سطح اثر گذاری را بالا برده و کارآیی کارکنان را افزایش دهد. در سازمان هایی که مسائل خلاق وجود دارد در شرایط مناسب می تواند تغییراتی در سطح سیستم ایجاد کند که باعث تحقق سریع تر اهداف سازمان شود.

محققان ویژگی های سازمان خلاق را به دسته های مختلف تقسیم بندی می کنند، برخی از این دسته ها به شرح زیر است:

o فرهنگ: یکی از عواملی که به مدیریت کمک شایانی می کند، فرهنگ است. فرهنگ، بستر مناسبی را برای رقابت بین خلاقیت و سازمان ها ایجاد می کند.

o دسترسی به مدیران: سازمان‌هاي خلاق بر اين باورند که دانش در سطح سازمان گسترش یافته و مديران به راحتي مي‌توانند طبق نظر سنجی، نظرات و ایده های ديگران را به صورت مستقيم و بدون واسطه دريافت كنند.

o رابطه گروهی کارکنان با سازمان: یکی از ویژگی های این سازمان این است که هنگامی که با کارکنان روابط گسترده و بلندمدت ایجاد می کنید باید از امنیت شغلی خودداری کنید.

o نظارت دورادور: این ویژگی به دلیل خط مشی ها، قوانین و مقررات و سایر نظارت ها بسیار ناچیز است.

o عرضه خدمات به مردم: آخرین اهداف این سازمان ها توجه به نیازها، خواسته ها و جلب رضایت مردم است.
و سعی دارند تا حد امکان خدماتی را به مردم ارائه کنند.

o احترام به یکدیگر: برخی از افرادی که در سازمانها فعالیت می کنند بر این باورند که همراه با نیازهای سازمان می توانند رشد کنند.

o تحمل اختلاف: تحمل اختلاف باعث می شود اختلاف عقاید تشویق شود. هماهنگی بین افراد و گروه ها نشانه ای از موفقیت برداشت نمی شود.

o قبول ابهام: این ویژگی در صورتی خلاقیت سازمان را محدود می کند که افراد تأکید زیادی بر شرح جزئیات داشته باشند.

نتیجه

خلاقیت یعنی ارائه فکر و روشی جدید که علاوه بر بهبود عملکرد سازمان باعث تحقق سریع تر اهداف سازمان نیز می شود. افراد خلاق یک سری ویژگی هایی دارند از جمله نکته سنج بودن، مسئولیت پذیری بالا، اعتماد به نفس بالا، روحیه قوی برای مواجه شدن با مشکلات، همچنین مثبت نگر هستند. سازمان‌های خلاق از برنامه و کارهای منحصر به فرد استفاده می کنند که علاوه بر اینکه در سازمان ها باعث بالا بردن سطح اثر گذاری می شود کارآیی کارکنان را هم افزایش می دهد.

منابع

نقش مدیران و سازمان ها در خلاقیت و نوآوری
www.ensani.ir
www.hawzah.net