مدیریت دانش چه مزایایی برای سازمان دارد؟

در این مقاله می خوانیم:

_مفهوم مدیریت دانش

_حوزه های اصلی مدیریت دانش

_اهمیت مدیریت دانش برای سازمان

_فرآیند مدیریت دانش

_مزایای اجرای مدیریت دانش در سازمان

مدیریت دانش از دو بعد مهم به شرح زیر تعریف می شود:

1.عمل آوری اجزای اطلاعات فعالیت های روزانه به عنوان یک عامل مهم کاری که منعکس کننده راهبرد و خط مشی در تمام سطوح سازمانی است.

2.ایجاد ساختار ارتباطی بین اقدام های هوشمندانه یک سازمان به منظور نتایج بهتر کاری از طریق اطلاعات رسمی و غیر رسمی.

بارسلی(Barclay)

مقدمه

امروزه دانش رکن اساسی هر سازمان محسوب می شود. وجود مدیریت دانش در کنار مدیریت سازمان امری ضروری است. مدیریت دانش تخصصی جدید در عصر کنونی است که حدود یک دهه از ایجاد آن می گذرد. در همین زمان برخی کشورهای پیشرفته سرمایه گذاری، تدابیر عملیاتی و راهبردی مهمی در زمینه مدیریت دانش انجام داده اند و با استفاده از تولید دانش در تمامی رشته ها پیشرفت های چشمگیری داشته اند. همچنین، مدیریت دانش رویکرد اصلی در حل مسائل تجاری سازمان مانند رقابت پذیری، کاهش سهم بازار و مشکلات دیگر است. بنابراین، آشنایی با این مفهوم برای سازمان ها مهم و حیاتی است. در این مقاله، مفاهیم مدیریت دانش به طور جامع شرح داده شده است.

مفهوم مدیریت دانش

مدیریت دانش، مدیریت سیستماتیک دانش حیاتی سازمان است. به علاوه، مدیریت دانش فرآیند ایجاد، ذخیره و نگهداری هرگونه دانش کاربردی متعلق به اعضای یک سازمان است به این منظور که، توانایی آن ها برای تفسیر داده ها و اطلاعات افزایش یابد. هدف اصلی مدیریت دانش بهبود کارایی سازمان و صرفه جویی در دانش شرکت است.

حوزه های اصلی مدیریت دانش

سه حوزه اصلی مدیریت دانش عبارت است از:

1.جمع آوری دانش

2.ذخیره دانش

3.به اشتراک گذاشتن دانش

در کل هدف این است که فرهنگ یادگیری در سازمان ایجاد شود و سازمان را به جایی تیدیل کرد که در آن اشتراک دانش و یادگیری تشویق می شود. همچنین، در حوزه مدیریت دانش، انواع دانش و به اشتراک گذاری آن در سازمان موضوعی مهم است؛ دانش ضمنی و دانش صریح دو نوع اصلی دانش محسوب می شوند که در تعریف مدیریت دانش تحت پوشش قرار گرفته است. دانش ضمنی بصری تر است و نمی توان آن را با دیگران به اشتراک گذاشت. مثال هایی از دانش ضمنی عبارتند از: تفکر ابتکاری و درک زبان بدن. دانش صریح اطلاعاتی است که به راحتی کد می شود و قابل آموزش و اشتراک گذاری با دیگران است، مانند معادلات ریاضی.

مدیریت دانش موفق، این اطمینان را حاصل می کند که دانش های تخصصی کارکنان با یکدیگر به اشتراک گذاشته می شود و در نتیجه، بهبود کلی سازمان را فراهم می کند.

اهمیت مدیریت دانش برای سازمان

مدیریت دانش برای سازمان مهم است زیرا باعث افزایش توانایی تصمیم گیری افراد سازمان می شود؛ بعبارت دیگر، مدیریت دانش با اطمینان از دسترسی همه کارکنان به تخصص کلی سازمان، باعث می شود نیروی کار هوشمندتری ساخته شود که قادر به تصمیم گیری سریع و آگاهانه به نفع سازمان است. علاوه بر این، مدیریت دانش باعث تقویت نوآوری در سازمان می شود و مشتریان از افزایش دسترسی به بهترین خدمات بهره مند می شوند.

فرآیند مدیریت دانش

در سازماندهی مدیریت دانش برای یک سازمان، یک فرآیند چهار مرحله ای وجود دارد که به شرح زیر است:

1.کشف دانش: چگونه دانش درون سازمان کشف خواهد شد؟ در هر سازمانی منابع مختلف دانش وجود دارد. در این مرحله باید منابع دانش سازمان شناسایی شوند. همچنین، مرحله کشف باعث درک جامعی از جریان دانش سازمان می شود.

2.جمع آوری و ذخیره دانش: دانش کشف شده و جدید چگونه ذخیره خواهد شد؟ هر سازمانی شامل دانش گسترده ای است که باید به صورت آگاهانه ذخیره و سازماندهی شود. با ایجاد سیستم طبقه بندی اطلاعات، به راحتی هر دانش سازمانی در دسترسی است و در نتیجه، ساختار سازمانی نیز افزایش می یابد. مثال هایی در این مورد شامل: اسکن اسناد، استفاده از فرا داده و نمایه سازی، می باشد.

3.پردازش دانش: چگونه می توان به بهترین نحو این دانش و اطلاعات را پردازش کرد؟ این مرحله شامل تجزیه و تحلیل عمیق دانش جمع آوری شده در دو مرحله قبل است. به علاوه، در مرحله پردازش اطلاعات، سازمان باید دانش را ارزیابی و سازماندهی کند به طوری که، به بهترین نحو بتوان آن را در ساختار سازمان قرار داد.

4.به اشتراک گذاشتن و بهره مندی از دانش ایجاد شده: چگونه افراد سازمان می توانند به بهترین نحو به این دانش دسترسی پیدا کنند؟ هدف از مدیریت دانش امکان دسترسی آسان به دانش در داخل سازمان است. در این مرحله اولین گام، ساخت سیستمی است که کارساز باشد، اما افراد سازمان باید نحوه استفاده از آن سیستم را یاد بگیرند؛ اجرای برنامه های آموزشی می تواند به افزایش درک سیستم های مدیریت دانش کمک کند. پس از استفاده از این سیستم ها، سازمان از افزایش کارایی، تصمیم گیری های بهتر و کارکنان خلاق تر بهره مند می شود.

مزایای اجرای مدیریت دانش در سازمان

مدیریت دانش مزایای زیادی برای سازمان دارد که برخی از این موارد عبارتند از:

1.مزایای ناشی از بهبود فرآیند دانش و اطلاعات، شامل:

_دسترسی سریع تر به اطلاعات.

_صرفه جویی در زمان بخصوص برای افراد حرفه ای پرمشغله.

_مشخص شدن این موضوع که هر کس چه کاری انجام دهد.

_کیفیت بهتر اطلاعات.

_برخورداری از جدیدترین و رایج ترین دانش.

2.مزایای داخلی سازمان ناشی از افزایش بهره وری، شامل:

_اشتراک گذاری موثرترین روش ها.

_جلوگیری از دوباره کاری.

_بهبود مدیریت ریسک سازمان.

_باقی ماندن دانش متخصصان پیش از اینکه از سازمان بروند و یا بازنشسته شوند.

3.مزایایی برای مشتریان سازمان، شامل:

_ارائه خدمات بهتر به مشتریان مطابق با نیازهای آن ها.

_حل سریع تر و راحت تر مشکلات.

_ثبات بیش تر در خدمات دهی به مشتریان خارجی در مکان های مختلف جهان.

از دیگر فواید و مزایای بکارگیری مدیریت دانش در سازمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

_تصمیم گیری بهتر و سریع تر.

_یادگیری موثرتر کارکنان.

_حفظ کارکنان و افزایش رضایتشان به دلیل ارزش گذاری دانش و آموزش آن ها.

_تشخیص کاستی ها در دانش سازمانی.

_افزایش رضایت مشتریان.

_برانگیخته شدن خلاقیت کارکنان.

_بهبود وضعیت کلی سازمان و افزایش کارایی آن.

نتیجه گیری

مدیریت دانش فرآیند ایجاد ارزش از دارایی های نامشهود سازمان است. سازمان ها برای موفقیت در اقتصاد دانشی، باید مدیریت دانش را در سازمان خود به کارگیرند. همچنین، شرکت هایی موفق اند که پیوسته دانش جدید خلق می کنند، آن را به طور گسترده در تمام سازمان منتشر می کنند و به سرعت در محصولات و خدمات جدید به کار می گیرند. در نتیجه، بحث مدیریت دانش برای پیشرفت سازمان ها بسیار مهم است و به کمک آن می توان به اهداف بسیاری دست پیدا کرد.

منابع

_آب یار، سید مهدیه. مقاله مدیریت دانش.  www.sid.ir

_https://www.valamis.com/hub/knowledge-management